سلامت، ایمنی و تغذیه در یک بسته
شیر پاستوریزه یکی از پرمصرف‌ترین و ایمن‌ترین فرآورده‌های لبنی است که با هدف حفظ ارزش تغذیه‌ای، افزایش ماندگاری و حذف عوامل بیماری‌زا تولید می‌شود. این محصول با استفاده از شیر تازه گاو و طی فرآیندهای دقیق صنعتی، به‌صورت کاملاً بهداشتی آماده مصرف می‌گردد.
دریافت شیر تازه گاو
فرآیند تولید شیر پاستوریزه با دریافت شیر تازه از دامداری‌های معتبر آغاز می‌شود. این شیر باید از نظر کیفیت، سلامت دام، میزان چربی و بار میکروبی مورد بررسی قرار گیرد تا برای فرآوری مناسب باشد.
پاستوریزاسیون
شیر خام وارد دستگاه‌های پاستوریزاتور شده و در دمای کنترل‌شده (معمولاً حدود ۷۲ تا ۷۵ درجه سانتی‌گراد) به مدت مشخصی (۱۵ تا ۲۰ ثانیه) حرارت داده می‌شود. این فرآیند با هدف نابودی باکتری‌های بیماری‌زا از جمله عامل سل (Tuberculosis) و تب کیو (Q-Fever) انجام می‌گیرد، بدون آن‌که به ترکیبات مغذی شیر آسیبی وارد شود.
استانداردسازی چربی
پس از پاستوریزاسیون، میزان چربی شیر بر اساس نوع محصول نهایی تنظیم می‌شود. این مرحله با استفاده از دستگاه‌های خامه‌گیر انجام می‌شود تا شیر کم‌چرب، نیم‌چرب یا پرچرب تولید گردد.
هموژنیزاسیون
در این مرحله، شیر وارد دستگاه هموژنایزر شده و تحت فشار بالا، ذرات چربی آن شکسته و به‌صورت یکنواخت در کل حجم شیر توزیع می‌شوند. این فرآیند از جدا شدن چربی و ایجاد لایه خامه روی سطح شیر جلوگیری کرده و بافتی یکنواخت و دل‌پذیر ایجاد می‌کند.
بسته‌بندی بهداشتی
شیر آماده‌شده در بسته‌بندی‌های متنوع و مقاوم قرار می‌گیرد که شامل:
- کیسه‌های پلی‌استایرن: سبک، اقتصادی و مناسب برای مصرف روزانه
- بطری‌های پت (PET) : مقاوم، شفاف و قابل بازیافت
- لیوان‌های درب‌دار: مناسب برای مصرف تک‌نفره یا کودکان
- ظروف چندلایه و مقاوم دیگر: برای حفظ کیفیت و ماندگاری بیشتر
تمامی بسته‌بندی‌ها با رعایت اصول بهداشتی، کنترل کیفیت و درج اطلاعات تغذیه‌ای انجام می‌شوند و محصول نهایی آماده عرضه به بازار مصرف می‌گردد.
شیر پاستوریزه با ترکیبی از فناوری، ایمنی و تغذیه، یکی از پایه‌های اصلی سلامت خانواده‌ها محسوب می‌شود. این محصول نه‌تنها منبع غنی کلسیم، پروتئین و ویتامین‌هاست، بلکه با فرآیند تولید استاندارد، خیال مصرف‌کننده را از بابت سلامت و کیفیت راحت می‌سازد.
ماشین‌آلات تخصصی در خط تولید شیر پاستوریزه
تولید شیر پاستوریزه به‌عنوان یکی از پایه‌ای‌ترین فرآورده‌های لبنی، نیازمند مجموعه‌ای از تجهیزات دقیق، بهداشتی و استاندارد است که بتوانند فرآیندهای دریافت، پالایش، حرارت‌دهی، هموژنیزاسیون و بسته‌بندی را با کیفیت بالا انجام دهند. در ادامه، ماشین‌آلات کلیدی این خط تولید را معرفی می‌کنیم:
- سیستم دریافت و فیلتراسیون شیر
در مرحله نخست، شیر خام از دامداری‌های معتبر دریافت شده و وارد سیستم فیلتراسیون می‌شود. این سیستم با فیلترهای چندلایه، ذرات معلق، آلودگی‌های فیزیکی و ناخالصی‌ها را حذف کرده و شیر را برای فرآوری آماده می‌سازد.
- کلاریفایر آنتی‌باکتریال
کلاریفایر با استفاده از نیروی گریز از مرکز، ذرات ریز، باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌های مضر را از شیر جدا می‌کند. نوع آنتی‌باکتریال این دستگاه با عملکرد پیشرفته، ایمنی میکروبی شیر را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد و پایه‌ای سالم برای تولید شیر پاستوریزه فراهم می‌سازد.
- پلیت کولر (Plate Cooler)
پلیت کولر با صفحات تبادل حرارتی، شیر را به سرعت تا دمای مناسب سرد می‌کند. این مرحله برای حفظ تازگی شیر و جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها بسیار حیاتی است.
- مخزن ذخیره استیل
شیر سردشده در مخازن ذخیره از جنس استیل ضدزنگ نگهداری می‌شود. این مخازن مجهز به سیستم کنترل دما و همزن داخلی هستند تا از ته‌نشینی چربی و تغییر کیفیت شیر جلوگیری شود.
- پاستوریزاتور
پاستوریزاتور با اعمال حرارت کنترل‌شده (معمولاً ۷۲ تا ۷۵ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۵ تا ۲۰ ثانیه)، باکتری‌های بیماری‌زا مانند عامل سل و تب کیو را از بین برده و شیر را ایمن‌سازی می‌کند. این دستگاه یکی از حیاتی‌ترین تجهیزات در تولید شیر بهداشتی و استاندارد است.
- خامه‌گیر (Separator)
خامه‌گیر با جداسازی چربی از شیر، امکان تنظیم درصد چربی مورد نیاز برای تولید شیر کم‌چرب، نیم‌چرب یا پرچرب را فراهم می‌سازد. این مرحله برای دستیابی به ترکیب تغذیه‌ای مطلوب بسیار مهم است.
- هموژنایزر فشار بالا
هموژنایزر با اعمال فشار بالا، ذرات چربی را شکسته و به‌صورت یکنواخت در شیر توزیع می‌کند. این فرآیند باعث ایجاد بافت یکنواخت، جلوگیری از جدا شدن خامه و بهبود ظاهر و طعم شیر می‌شود.
- واحدهای بسته‌بندی متنوع
- بسته‌بندی کیسه‌ای یک لیتری: اقتصادی، سبک و مناسب برای مصرف روزانه خانوارها
- بسته‌بندی لیوانی: مناسب برای مصرف تک‌نفره، مدارس و مراکز عمومی
- بسته‌بندی بطری پت یک لیتری: مقاوم، شفاف و قابل بازیافت، مناسب برای فروشگاه‌ها و سوپرمارکت‌ها
این واحدها شامل سیستم‌های پرکن، درب‌بند، چاپگر و کنترل کیفیت هستند که محصول را در بسته‌های مقاوم، بهداشتی و جذاب عرضه می‌کنند.
- سردخانه نگهداری محصول
پس از بسته‌بندی، شیر پاستوریزه وارد سردخانه‌های صنعتی می‌شود. این سردخانه‌ها با دمای کنترل‌شده (معمولاً بین ۲ تا ۴ درجه سانتی‌گراد)، شرایط مناسب برای نگهداری و حفظ تازگی محصول را فراهم می‌کنند تا آماده عرضه به بازار گردد.
