ایمنی کامل، ماندگاری بالا
شیر استریلیزه یکی از ایمنترین و ماندگارترین انواع شیر فرآوریشده است که با استفاده از حرارت بسیار بالا، تمامی میکروارگانیسمهای بیماریزا از جمله باکتریهای مقاوم به حرارت را از بین میبرد. این نوع شیر بهویژه برای مناطقی با محدودیتهای زنجیره سرد یا مصرف طولانیمدت بدون یخچال، گزینهای ایدهآل محسوب میشود.
هدف اصلی استریلیزاسیون
فرآیند استریلیزه کردن با هدف نابودی کامل میکروارگانیسمهای بیماریزا انجام میشود، بهویژه:
- باکتریهای مقاوم به حرارت مانند Bacillus و Clostridium
- مخمرها و کپکها که با حرارتهای پایینتر نیز از بین میروند
در حالیکه پاستوریزاسیون برای حذف باکتریهای حساس کافی است، استریلیزاسیون نیازمند حرارت بسیار بالا برای تخریب دیواره سلولی باکتریهای مقاوم و نابودی کامل آنهاست.
شرایط حرارتی استریلیزاسیون
دو روش رایج برای استریلیزه کردن شیر عبارتند از:
- حرارت ۱۴۵ درجه سانتیگراد به مدت ۱ ثانیه (روش فوقسریع)
- حرارت ۱۳۵ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ ثانیه (روش معمولتر)
این فرآیند تحت فشار بالا و در سیستمهای بسته انجام میشود تا از آلودگی مجدد جلوگیری شود و کیفیت شیر حفظ گردد.
بستهبندی تخصصی: قوطیهای ۷ لایه یک لیتری
شیر استریلیزه پس از فرآیند حرارتی، در بستهبندیهای چندلایه قرار میگیرد. این بستهها معمولاً شامل ۷ لایه محافظتی هستند که شامل:
- لایههای پلیاتیلن برای جلوگیری از نفوذ رطوبت
- لایههای آلومینیوم برای محافظت در برابر نور و اکسیژن
- لایههای پلیپروپیلن برای استحکام و شکلدهی
این بستهبندیها بهصورت قوطیهای یک لیتری طراحی میشوند و نقش مهمی در حفظ کیفیت، جلوگیری از فساد و افزایش ماندگاری محصول دارند.
ماندگاری بالا بدون نیاز به یخچال
بهدلیل فرآیند استریلیزاسیون کامل و بستهبندی چندلایه، شیر استریلیزه قابلیت نگهداری تا ۶ ماه در دمای محیط را دارد، بدون آنکه طعم، بو یا ارزش تغذیهای آن کاهش یابد. این ویژگی، آن را به گزینهای مناسب برای فروشگاهها، مناطق گرمسیر، سفرها و مصرف خانگی تبدیل کرده است.
شیر استریلیزه با ترکیبی از فناوری حرارتی پیشرفته و بستهبندی مقاوم، نماد ایمنی غذایی و ماندگاری بالا در صنعت لبنیات مدرن است.
ماشینآلات خط تولید شیر استریلیزه (UHT)
تولید شیر استریلیزه با ماندگاری بالا نیازمند مجموعهای از تجهیزات پیشرفته، دقیق و کاملاً بهداشتی است که بتوانند فرآیندهای حرارتی، مکانیکی و بستهبندی را با بالاترین استانداردهای ایمنی غذایی انجام دهند. در ادامه، ماشینآلات کلیدی این خط تولید معرفی میشوند:
- سیستم دریافت و فیلتراسیون شیر
شیر خام از منابع معتبر دریافت شده و وارد سیستم فیلتراسیون میشود. این واحد با فیلترهای چندلایه، ذرات معلق و آلودگیهای فیزیکی را حذف کرده و شیر را برای فرآوری آماده میسازد.
- کلاریفایر آنتیباکتریال
با استفاده از نیروی گریز از مرکز، کلاریفایر آنتیباکتریال ذرات ریز و میکروارگانیسمهای مضر را از شیر جدا میکند. این مرحله نقش مهمی در کاهش بار میکروبی اولیه و افزایش ایمنی محصول دارد.
- پلیت کولر (Plate Cooler)
شیر پس از پالایش، وارد پلیت کولر شده و به سرعت تا دمای مناسب سرد میشود. این فرآیند از رشد میکروارگانیسمها جلوگیری کرده و شیر را برای ذخیرهسازی یا فرآیندهای بعدی آماده میسازد.
- مخزن ذخیره استیل
شیر سردشده در مخازن ذخیره از جنس استیل ضدزنگ نگهداری میشود. این مخازن مجهز به سیستم کنترل دما و همزن داخلی هستند تا از تهنشینی چربی و تغییر کیفیت شیر جلوگیری شود.
- پلیت هیتر (Plate Heater)
پلیت هیتر با استفاده از صفحات حرارتی، شیر را بهصورت یکنواخت و سریع تا دمای مورد نظر برای استریلیزاسیون گرم میکند. این مرحله پیشگرمسازی قبل از ورود به استریلیزاتور است.
- خامهگیر (Separator)
خامهگیر با جداسازی چربی از شیر، امکان تنظیم درصد چربی نهایی را فراهم میسازد. این مرحله برای تولید شیر کمچرب، نیمچرب یا پرچرب ضروری است.
- استریلیزاتور تحت فشار
در این واحد، شیر تحت دمای ۱۴۵ درجه سانتیگراد به مدت ۱ ثانیه و تحت فشار بالا استریلیزه میشود. این فرآیند باعث نابودی کامل باکتریهای مقاوم به حرارت و افزایش ماندگاری محصول تا چندین ماه میشود.
- سیستم شستشوی اسپتیک میانمرحلهای (AIC)
برای حفظ شرایط استریل در طول فرآیند، سیستم AIC بهصورت خودکار بین مراحل مختلف خط تولید عمل شستشو و ضدعفونی را انجام میدهد. این سیستم از آلودگی متقاطع جلوگیری کرده و ایمنی محصول را تضمین میکند.
- هموژنایزر فشار بالا
هموژنایزر با اعمال فشار بالا، ذرات چربی را شکسته و بهصورت یکنواخت در شیر توزیع میکند. این فرآیند از جدا شدن خامه و ایجاد لایه چربی روی سطح شیر جلوگیری کرده و بافتی یکنواخت ایجاد میکند.
- مخزن ذخیره نهایی
شیر استریلیزهشده در مخزن ذخیره نهایی نگهداری میشود تا آماده ورود به مرحله بستهبندی گردد. این مخزن باید کاملاً اسپتیک و مجهز به سیستم کنترل دما باشد.
- واحد بستهبندی تتراپک
در مرحله پایانی، شیر وارد دستگاه بستهبندی تتراپک میشود. این سیستم اتوماتیک شامل واحدهای پرکن، درببند، چاپگر و کنترل کیفیت است که محصول را در بستههای چندلایه مقاوم، بهداشتی و قابل نگهداری عرضه میکند. بستهبندی تتراپک امکان نگهداری شیر تا ۶ ماه در دمای محیط را فراهم میسازد.
استفاده از این ماشینآلات پیشرفته در کنار رعایت دقیق استانداردهای ایمنی و بهداشت، امکان تولید شیر استریلیزه با کیفیت بالا، ماندگاری طولانی و ایمنی کامل را فراهم میسازد. این تجهیزات بسته به ظرفیت تولید و سطح اتوماسیون، قابل سفارشیسازی هستند و نقش مهمی در موفقیت خطوط تولید صنعتی ایفا میکنند.
