در صنعت لبنیات، سه فرآیند مهم و کلیدی برای تضمین کیفیت، افزایش ایمنی و ماندگاری محصولات وجود دارد: پاستوریزاسیون، هموژنیزاسیون و استریلیزاسیون. این فرآیندها نقش مهم و حیاتی در از بین بردن میکروارگانیسم‌های مضر لبنیات، بهبود بافت و طعم محصولات لبنی و افزایش عمر مفید آنها دارند. در ادامه، به بررسی هر یک از این فرآیندها و تجهیزات مرتبط با آنها می‌پردازیم.
تجهیزاتی که در هر مرحله خدمت شما عزیزان معرفی میکنیم ، در شرکت لیماک صنعت استیل سبلان طراحی و تولید میشوند و شما عزیزان میتوانید پس از ارتباط با کارشناسان ما و دریافت مشاوره رایگان ، متناسب با نیازهای خود این تجهیزات را سفارش دهید تا در سریعترین زمان ممکن تولید و در مسیر خط تولید شما نصب گردند.
شماره تماس کارشناسان فروش ما: ۰۹۱۴۴۵۶۷۲۵۸ – ۰۴۵۳۳۸۷۳۵۱۹ – ۰۴۵۳۳۸۷۳۵۲۰
پاستوریزاسیون چیست؟
پاستوریزاسیون فرآیندی حرارتی است که با هدف از بین بردن میکروارگانیسم‌ها یا همان باکتری های بیماری‌زا و مضر و کاهش بار میکروبی شیر از طریق حرارت دادن شیر تا دمای مشخص انجام میشود. این فرآیند به حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری شیر کمک میکند.
روش‌های پاستوریزاسیون:
-
روش دمای پایین-زمان طولانی (LTLT): شیر به مدت 30 دقیقه در دمای 63 درجه سانتی‌گراد حرارت میبیند.
-
روش دمای بالا-زمان کوتاه (HTST): شیر به مدت 15 ثانیه در دمای 72 درجه سانتی‌گراد گرم میشود.
-
فراپاستوریزاسیون (UHT): شیر به مدت چند ثانیه در دمای 135 تا 150 درجه سانتی‌گراد گرم میشود.
نکته : رعایت زمان و دمای گرمادهی باعث میشود تا فرآیند پاستوریزه کردن شیر به نحو احسن انجام شود ، تغییر و یا اشتباه در هر یک از این پارامتر ها باعث آلودگی در شیر و یا افت کیفیت شیر میشود.
تجهیزات مرتبط با پاستوریزاسیون
-
دستگاه پاستوریزاتور: این دستگاه برای انجام فرآیند پاستوریزاسیون به‌کار می‌رود و اصلی ترین دستگاه عمل پاستوریزه کردن میباشد که در دو نوع صفحه ای و لوله ای موجود میباشد که با کنترل دقیق دما و زمان، میکروارگانیسم‌های مضر را از بین می‌برد.
-
پروسس تانک یا مخزن سه جداره: این مخازن تمام استیل برای گرم کردن و خنک کردن شیر در فرآیند پاستوریزاسیون استفاده میشوند و با داشتن سه جداره، امکان کنترل دقیق دما و حذف اثرات خارجی را فراهم می‌کنند.
-
دستگاه پلیت کولر (مبدل حرارتی): پس از عمل پاستوریزاسیون، شیر باید به‌سرعت سرد شود تا از رشد مجدد باکتری ها و میکروب ها جلوگیری شود. این دستگاه با استفاده از صفحات فلزی، انتقال حرارت را بهینه میکند.
-
دستگاه CIP اتومات: برای حفظ بهداشت و جلوگیری از آلودگی های پیش بینی شده و پیش بینی نشده، تجهیزات باید به‌طور منظم شسته و تمیز شوند. این سیستم به‌صورت خودکار، تجهیزات را با استفاده از محلول‌های شوینده تمیز میکند. و نیاز شمارا نسبت به شستشوی دستی این تجهیزات برطرف میکند.
هموژنیزاسیون: یکنواختی و بهبود بافت شیر
هموژنیزاسیون فرآیندی مکانیکی است که در آن ذرات چربی موجود در شیر به ذرات ریزتری شکسته میشوند تا در سراسر مایع به‌طور یکنواخت و همگن پراکنده شوند. این فرآیند از جدا شدن چربی و تشکیل لایه‌ای از خامه در سطح شیر محصولاتجلوگیری میکند و باعث بهبود طعم و بافت محصول میشود.
مزایای هموژنیزاسیون:
-
افزایش ماندگاری شیر
-
بهبود طعم و بافت
-
جلوگیری از جدا شدن چربی
تجهیزات مرتبط:
-
بچ هموژنایزر: این دستگاه برای همگن‌سازی شیر در مقیاس‌های کوچک‌تر یا آزمایشگاهی استفاده میشود و با اعمال فشار، ذرات چربی را خرد میکند.
-
پمپ هموژنایزر: در خطوط تولید صنعتی، این پمپ‌ها برای همگن‌سازی مداوم شیر به‌کار می‌روند و با ایجاد فشار بالا، چربی را به ذرات ریزتر تبدیل می‌کنند.
-
میکسر زیر مخزن (میکسر زیر تانک): این میکسرها در زیر مخازن نصب میشوند و با ایجاد جریان یکنواخت، به همگن‌سازی محتویات مخزن کمک می‌کنند.
استریلیزاسیون: افزایش عمر مفید محصولات لبنی
استریلیزاسیون فرآیندی است که در آن تمامی میکروارگانیسم‌ها، از جمله اسپورهای مقاوم به حرارت، از بین می‌روند. این فرآیند با استفاده از دماهای بالا (معمولاً بین 135 تا 150 درجه سانتی‌گراد) و در مدت زمان کوتاه انجام میشود و محصول نهایی می‌تواند حتی بدون نیاز به یخچال، برای مدت طولانی نگهداری شود.
مزایای استریلیزاسیون:
-
افزایش ماندگاری محصول
-
عدم نیاز به زنجیره سرد در توزیع
-
حفظ ارزش غذایی محصول
تجهیزات مرتبط:
-
دستگاه پاستوریزاتور لوله‌ای (Shell and Tube): این دستگاه برای استریلیزاسیون شیر و سایر مایعات استفاده میشود و با عبور مایع از لوله‌های گرم‌شده، میکروارگانیسم‌ها را از بین می‌برد.
-
دستگاه دیراتور (دی اریتور): در فرآیند استریلیزاسیون، حذف گازهای محلول مانند اکسیژن از شیر اهمیت دارد. این دستگاه با ایجاد خلأ، گازهای محلول را از مایع خارج و حذف میکند.
جمع‌بندی
پاستوریزاسیون، هموژنیزاسیون و استریلیزاسیون سه فرآیند اساسی در تولید محصولات لبنی و مشتقات شیر هستند که هر یک نقش مهمی در تضمین کیفیت، ایمنی و ماندگاری محصول نهایی دارند. استفاده از تجهیزات مناسب و به‌روز در هر یک از این مراحل، نه‌تنها به بهبود کارایی فرآیند تولید کمک میکند، بلکه باعث حفظ ارزش غذایی و افزایش رضایت مصرف‌کنندگان میشود.
مجموعه لیماک صنعت استیل سبلان با ارائه تجهیزات پیشرفته و متنوع، نقش مهمی در ارتقاء صنعت لبنیات ایفا میکند. انتخاب تجهیزات مناسب برای هر مرحله از فرآیند تولید، سرمایه‌گذاری مؤثری در جهت بهبود کیفیت و بهره‌وری خواهد بود.
